ชีซ่า : รูปปั้นในตำนาน เครื่องรางและของฝากประจำโอกินาวา

By Katto

Posted on December 17, 2014

ชื่อของ “ชีซ่า” ได้ยินมานานเพราะเคยได้รับมาเป็นของฝากอยู่บ่อยๆแต่ก็ไม่เคยสนใจอะไรกับมัน ได้มาก็เอาไปวางทับกระดาษ ให้ตายเถอะจริงๆนึกว่าเป็นแค่ตุ๊กตารูปปั้นน่ารักๆ
คราวนี้พอมีโอกาสได้ไปเยือนถิ่นของ “ชีซ่า” ทำให้รู้จักเจ้ารูปปั้นหน้าตาน่ารักตัวนี้มากขึ้น ….

ชื่อจริงคือ shishi （獅子）เป็นภาษาสันสฤต

“ชีซ่า” เป็นชื่อที่คนโอกินาวาเรียกสัตว์ที่มีลักษณะคล้ายกับ “สิงโต” เค้าว่าเป็นสัตว์ในตำนานกว่าจะกลายร่างมามีหน้าตาน่ารักเป็นของฝากของที่ระลึกแบบนี้ รูปปั้นหน้าตาของมันในสมัยก่อนช่างน่ากลัวและไม่น่าเข้าใกล้เลยทีเดียวหละ

รูปปั้น “ชีซ่า” สมัยก่อน

รูปจากเวบไซด์ http://www.go-go-okinawa.com/09_kobore/07_shisa.html

คนโอกินาวาเล่าให้เราฟังว่า บ้านของคนโอกินาวาที่นี่จะวางรูปปั้น “ชีซ่า” ไว้ที่ประตูทางเข้าหน้าบ้าน หรือไม่ก็วางไว้บนหลังคาบ้าน ซึ่งระหว่างทางที่เราผ่านก็เห็นแทบจะทุกหลังที่ตั้งรูปปั้น “ชีซ่า” เพื่อปกป้องคุ้มครองคนในบ้านและขับไล่สิ่งไม่ดี
เจ้า “ชีซ่า” นั้นก็ดูคล้ายกับตัวกิเลน หรือ สิงโต หรือสัตว์ในตำนานของแต่ละชาติที่มีจินตนาการต่างกันไป ตั้งอยู่หน้าศาลเจ้าบ้าง วัดบ้าง
อย่างบางครั้งเราไปที่ศาลเจ้าแบบจีน ก็จะเห็นเป็นสิงโตตัวผู้กับตัวเมีย (เหยียบลูก) ที่ยืนอยู่ตรงทางเข้า ซึ่งเราอาจจะเห็นรูปปั้นสิงโตแบบนี้ได้ที่เกาะฮอนชูหรือเกาะหลักของประเทศญี่ปุ่นเช่นกัน

รูปปั้น “ชีซ่า” หน้าบ้านที่โอกินาวา

รูปปั้น “ชีซ่า” บนหลังคาบ้าน ที่ถ่ายมาไกล~ไกล

รูปปั้น “ชีซ่า” ด้านหน้าของพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำชูราอุมิ

“ชีซ่า” ก็มีสองเพศ ทั้งตัวผู้และตัวเมีย เวลาซื้อก็ควรซื้อเป็นคู่แล้ววางด้วยกัน
ตามความเชื่อที่คนโอกินาวาบอกว่า ตัวผู้นั้นจะอ้าปาก ส่วนตัวเมียผู้หุบปาก
วิธีการวางก็ให้วางตัวเมียไว้ซ้าย ตัวผู้ไว้ขวา ก็จะมีหน้าที่ขวักโชคลาภเงินทองและปกป้องอันตรายสิ่งไม่ดีทั้งปวงไม่ให้เข้ามาในบ้าน

หน้าตามันน่ารักดีใช่มั้ยหละ …

อ้าปากคือตัวผู้ หุบปากคือตัวเมีย

ของเราได้มาเป็นของฝาก หน้าตาแบบนี้ก็ตั้งไว้ตรงประตูทางเข้า-ออกบ้าน
ส่วนอันหลังเป็นเครื่องรางของเกาะฮอนชูเอง ที่เพิ่งได้มาเมื่อเดือนตุลาคมเรียกว่า “คุมะเดะ”
(อันนี้ถ้าว่างๆแล้วจะเล่าให้ฟัง ถึง คุมะเดะ นี่ด้วย)